«Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε εποικοδομητικά το θυμό μας;»
Πόσες φορές νιώθεις πως εκνευρίζεσαι με το παραμικρό, πως ο θυμός σου είναι ιδιαίτερα έντονος και εκτός ελέγχου; Ο θυμός αποτελεί ένα φυσιολογικό και καθόλα υγιές συναίσθημα, όταν το άτομο νιώθει πως έχει αδικηθεί ή όταν δεν του έχουν συμπεριφερθεί καλά. Το πρόβλημα δε βρίσκεται στο συναίσθημα του θυμού, αλλά στον τρόπο διαχείρισής του. Όταν εκφράζεται με το σωστό τρόπο, την κατάλληλη χρονική στιγμή, στο σωστό άνθρωπο και για το σωστό λόγο μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για αλλαγή. Όταν, όμως, γίνεται με προσβλητικό και επιθετικό τρόπο επιφέρει αρνητικές συνέπειες στις διαπροσωπικές σχέσεις, την ψυχική και σωματική υγεία.
Υπάρχουν καθημερινά πολλές καταστάσεις που βρίσκονται εκτός του δικού μας ελέγχου. Μπορούμε όμως σε όλες αυτές τις καταστάσεις να ελέγξουμε το πώς θα αντιδράσουμε εμείς! Ο θυμός μπορεί να εκφραστεί χωρίς λεκτική, ψυχολογική και σωματική επιθετικότητα. Ακόμα και αν κάποιος σε προκαλεί να αντιδράσεις με αυτό τον τρόπο, εσύ έχεις την επιλογή να μην το κάνεις.
Τι μπορείς να κάνεις λοιπόν για να διαχειριστείς κατάλληλα το θυμό σου και να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου;
- Ανακάλυψε τι βρίσκεται πραγματικά πίσω από το θυμό σου. Για να εκφράσεις εποικοδομητικά το θυμό σου πρέπει να είσαι σίγουρος για αυτό που νιώθεις. Είσαι πραγματικά θυμωμένος/η ή ο θυμός σου εκφράζει άλλα συναισθήματα, όπως είναι η αμηχανία, η ανασφάλεια και η ντροπή; Εάν ο συνήθης τρόπος αντίδρασής σου στις περισσότερες καταστάσεις είναι ο θυμός, τότε είναι πολύ πιθανό να καλύπτει τα πραγματικά σου συναισθήματα. Σκέψου λοιπόν τι είναι αυτό που εκφράζει και αντιμετώπισέ το. Το άγχος αποτελεί κακό σύμμαχο του θυμού. Όσο περισσότερο άγχος έχεις τόσο μεγαλύτερος είναι και ο θυμός που εκφράζεις. Εάν δεν αναγνωρίζεις και δε διαχειρίζεσαι αποτελεσματικά όλα τα συναισθήματα (χαρά, φόβος, θυμός, θλίψη, αποστροφή, απαρέσκεια), τότε αναπόφευκτα θα βρίσκεσαι σε διαρκή σύγκρουση με τους άλλους και δε θα αποδεχτείς ποτέ τον εαυτό σου.
- Αναγνώρισε τα προειδοποιητικά σημάδια εμφάνισης. Ενώ νομίζεις πως θυμώνεις ξαφνικά και δεν μπορείς να το προλάβεις στην πραγματικότητα, υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια στον οργανισμό σου. Ποια είναι αυτά; Η ταχυκαρδία, ο κόμπος στο στομάχι, η αυξανόμενη ένταση της φωνής, ο πονοκέφαλος, τα προβλήματα συγκέντρωσης και το τρέμουλο στα χέρια. Η αναγνώριση των προειδοποιητικών αυτών ενδείξεων σου δίνει τον απαραίτητο χρόνο που χρειάζεσαι για να διαχειριστείς σωστά το θυμό σου. Αναγνώρισε επίσης συγκεκριμένες δραστηριότητες, μέρη, καταστάσεις ακόμα και ανθρώπους που σε θυμώνουν. Βρες τρόπους να τα αποφύγεις ή αντιμετώπισέ τα από μία άλλη –πιο ψύχραιμη- οπτική γωνία (εάν αυτό είναι εφικτό!).
- Αναζήτησε εποικοδομητικούς τρόπους έκφρασης. Τις περισσότερες φορές οι διαπληκτισμοί ξεκινούν από κάτι πολύ ασήμαντο (όπως είναι η αργοπορία ενός φίλου, ο σύζυγος που ξέχασε να πάει να ψωνίσει, το παιδί που δε μαζεύει το δωμάτιό του). Συνήθως όμως υπάρχει από πίσω κάτι πολύ μεγαλύτερο και σοβαρότερο. Όταν δεις λοιπόν το θυμό σου να αυξάνεται ταχύτατα, σταμάτησε για 1 λεπτό και ρώτησε τον εαυτό σου «για ποιον ακριβώς λόγο είμαι θυμωμένος/η;, αξίζει πραγματικά να θυμώσω και να χαλάσω την ημέρα μου;». Ο προσδιορισμός του πραγματικού προβλήματος και του μεγέθους του θα σε βοηθήσει να εκφράσεις καλύτερα τα συναισθήματά σου και να λύσεις το πρόβλημα. Επίσης, όταν ο θυμός σου βγει εκτός ελέγχου είναι καλό να απομακρυνθείς για λίγα λεπτά από την κατάσταση (εάν υπάρχει η δυνατότητα αυτή!). Κάνε ένα σύντομο περίπατο στη γειτονιά, άκουσε την αγαπημένη σου μουσική, πάρε βαθιές εισπνοές (βοηθούν πραγματικά στη μείωση της έντασης). Σύμφωνα με τον Thomas Jefferson: «όταν είσαι θυμωμένος, μέτρα μέχρι το 10 προτού μιλήσεις. Όταν είσαι πολύ θυμωμένος, μέτρα μέχρι το 100». Το χιούμορ, επιπλέον, είναι ένας εξαιρετικός μηχανισμός άμυνας απέναντι σε καταστάσεις που μας θυμώνουν και μας εκνευρίζουν. Δημιουργεί μία χαλαρή και ήρεμη ατμόσφαιρα και βοηθά στην επίλυση της σύγκρουσης.
Το να μάθεις να διαχειρίζεσαι το θυμό σου σίγουρα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτεί χρόνο, υπομονή και επιμονή. Μαθαίνοντας να ελέγχεις το θυμό σου και να τον εκφράζεις με τον κατάλληλο τρόπο θα δημιουργήσεις καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις, θα επιτύχεις τους στόχους σου και θα ζήσεις μία ισορροπημένη και ευτυχισμένη ζωή δίχως έντονες συγκρούσεις και διαπληκτισμούς! Και να θυμάσαι πάντα τα λόγια του Thomas Fuller: «για δύο πράγματα δεν πρέπει ποτέ να θυμώνεις: για αυτά που μπορείς να αλλάξεις και για αυτά που δεν μπορείς να αλλάξεις»!
